‘Het zwijgen voorbij’ is de biografie over Bep Voskuijl. Bep was de jongste helpster van het Achterhuis en kwam in eerdere publicaties nauwelijks aan bod. Jeroen de Bruijn en Joop van Wijk brengen daar met hun boek verandering in en dat verdient Bep Voskuijl aangezien haar rol in het beschermen en verzorgen van de onderduikers die in het Achterhuis zaten wel degelijk heel belangrijk was. De auteurs onthullen bovendien een nieuwe kandidaat voor het verraad van de familie Frank.
“In boeken, speelfilms en op internet, waar Bep summier aandacht kreeg werd ze veelal neergezet als een jong, nerveus meisje. Nu ik op verschillende manieren in haar leven kon spitten, concludeerde ik dat die beeldvorming niet klopte. Uit alles bleek dat Bep de oorlog op twintigjarige leeftijd inging als vrolijke, humoristische jonge vrouw, maar dat haar karakter na 1945 op allerlei vlakken omsloeg. Dit boek doet onder meer een poging het waarom van die omslag te verhelderen.”
Chapeau voor de jonge Belg, Jeroen De Bruyn, die op zeker moment gefascineerd raakt door Bep Voskuijl en in haar levensgeschiedenis duikt. Hij wordt daarin bijgestaan door Joop van Wijk, de zoon van Bep Voskuijl. Het boek toont aan de hand van nieuwe getuigen en bronnenonderzoek onder meer aan hoe Bep met haar vader Johan Voskuijl en andere helpers dag na dag instaat voor de veiligheid van de onderduikers en hoe de krankzinnige oorlog haar leven nog decennialang beïnvloedt.
“In 1933 had Otto met lede ogen aanschouwd hoe de nationaalsocialistische NSDAP van Adolf Hitler de macht greep. Hitlers ondubbelzinnige anti-Joodse partijprogramma deed de gemoederen onder de Joodse burgers verhitten, ook bij Otto en zijn vrouw. Ze vermoedden dat er voor hun twee jonge dochters in Duitsland geen makkelijke toekomst te wachten stond en zagen zich voor de keuze gesteld om zich te schikken in hun lot, of om elders een nieuw leven op te bouwen.”
Deze biografie begint tijdens de jeugd van Bep Voskuijl. Bep komt uit een groot gezin in Amsterdam. Na de lagere school moet ze in het gezin helpen. Later behaalt zij echter diverse kantoordiploma’s, waarmee ze in 1937 aan de slag kan bij Opekta, het bedrijf van Otto Frank. Wanneer de familie Frank op 6 juli 1942 onderduikt in het Achterhuis wordt Bep, met Miep en Jan Gies, helper van de onderduikers. Haar ervaringen en, na verraad, de ontdekking door de SD van de onderduikers op 4 augustus 1944, die vervolgens in Auschwitz terechtkomen, is voor Bep een zware last en heeft effect op haar verdere leven en haar huwelijk. Bep kan het zichzelf slecht vergeven dat de onderduik wordt verraden.
“Na de arrestatie van de onderduikers vond Johan Voskuijl dat zijn oudste dochter tijdelijk een ander onderkomen moest krijgen –de kans dat de nazi’s Bep zouden opsporen leek aanwezig. Voor haar onderduik had Bep de kamer op het oog die haar zus Corrie bewoonde op de Joos Banckersweg 12, niet ver van haar ouderlijk huis.”
‘Het zwijgen voorbij’ is een integere biografie die recht doet aan het leven, het karakter en de rol van de helpster wier bijdrage tot nu toe onderbelicht bleef. Het boek is een welverdiende ode aan een jonge vrouw die zich inzet voor de veiligheid en verzorging van haar medemens. Bovendien voegt het een nieuwe, verrassende naam toe aan de lijst van mogelijke verraders van de onderduikers.
De redactie laat hier en daar wat te wensen over, maar dat vergeef ik de samenstellers van ‘Het zwijgen voorbij’ graag aangezien dit boek in mijn ogen een uiterst waardevolle aanvulling is op het dagboek van Anne Frank en andere publicaties.
De auteurs
Jeroen De Bruyn (1993) schreef voor Knack en de Gazet van Antwerpen en werkt bij die laatste krant als eindredacteur.
Joop van Wijk (1949) is de jongste zoon van Bep Voskuijl. Hij was als marketing-communicatiemanager vele jaren verbonden aan NRC Handelsblad en Algemeen Dagblad.
Uitvoering
U kunt de biografie bestellen via http://www.bepvoskuijl.nl/#Gesigneerdboekbestellen
Het boek wordt u daarna gesigneerd met opdracht toegestuurd.
Paperback, 272 pagina’s
Over Hanneke Tinor-Centi
Hanneke Tinor-Centi (1960), eigenaar van HT-C Communicatie en Marketing, literair agent, boekmarketeer en recensent.
Een mooi boek .Uit het hart geschreven. Ik heb een paar tranen gelaten .