We blijven langer vitaal en worden steeds ouder. Maar uiteindelijk is het einde van het leven in zicht. Van jezelf of van dierbare naasten. Dat roept veel vragen op en omdat we nu eenmaal niet graag over de dood nadenken, laat staan erover praten, zijn we meestal aan de late kant met het verdiepen in deze onderwerpen.
“Veel in ons leven is erop gericht de gedachte aan doodgaan in een ver hoekje weg te stoppen.”
Hoe zal iemand sterven? Hoe wíl iemand sterven? Welke zaken moeten hierbij zorgvuldig worden overwogen en afgewogen? Welke zorginstellingen, professionals en instanties zijn actief op dit gebied? Welke ruimte bieden de wettelijke kaders en welke niet? Welke praktische (on)mogelijkheden zijn voorhanden? En welke individuele, ethische en morele dilemma’s in het maatschappelijk debat spelen hierbij een rol?
“Is er dus over euthanasie en dementie veel discussie, een andere groep waarbij euthanasie omstreden is, is die van ouderen die vinden dat hun leven voltooid is.”
Dit boek geeft antwoord op alle mogelijke vragen over de concrete aspecten rondom het levenseinde. In heldere en begrijpelijke taal legt Scholten haar lezers al deze antwoorden voor. Antwoorden ook op vragen over wilsverklaringen, hospices, euthanasie, de laatstewilpil en over heel veel meer. ‘Uiteindelijk’ is bedoeld voor wie zich wil bezinnen op het laatste stuk van zijn leven en is, behalve informatief en praktisch, ook beschouwend.
Het zal voor zich spreken dat zij die werkzaam zijn in de zorg, in hospices, inloophuizen over andere organisaties, dit boek wellicht eerder ter hand nemen dan zij die de denkbeeldige drempel toch wat hoog vinden. Toch zou ik ook die laatste categorie van harte willen aanraden dit boek te lezen. Het is geen ‘zware’ kost in die zin dat de auteur er zeker geen tranendal van heeft gemaakt. Het is verhelderend, informatief en kan van grote waarde zijn wanneer u voor u zelf of voor een naaste, meer informatie wilt vergaren.
“Het was uiteindelijk haar keuze om de weg van mijn vader te gaan, maar dan waardig, in volle bewustzijn en in contact met ons. Zo is het echt gegaan.”
Wat ik persoonlijk bovenmatig boeiend vond was dát deel van het boek dat handelt over professionals die met vroegtijdig sterven te maken krijgen. Er komen diverse huisartsen, hospicemedewerkers en geestelijk verzorgers aan het woord die vertellen over hun ervaringen en gevoelens.
Scholten heeft met ‘Uiteindelijk’ een waardevol werk afgeleverd. Zij is er –in mijn opinie- in geslaagd de dood te ontdoen van de gruwelijkheid. Het stelt gerust. Zeker omdat je, na het lezen van ‘Uiteindelijk’ over alle informatie beschikt.
De auteur
Mirjam Scholten (1953) uit het Noord-Hollandse Zwaag is zelfstandig journalist en tekstschrijver. Na het volgen van de opleiding Omgaan met verlies bij verliesexpert Riet Fiddelaers ondersteunt Scholten mensen die te maken hebben met rouw en verlies.
Op basis van haar ervaring en na uitgebreide research, schreef zij het boek Uiteindelijk.
Uitvoering
Uitgever: Gopher
ISBN 9789051799668
Paperback, 279 pagina’s
Over Hanneke Tinor-Centi
Hanneke Tinor-Centi (1960), eigenaar van HT-C Communicatie en Marketing, literair agent, boekmarketeer en recensent.