Hoofdpersoon in ‘Ik zal straffen’ is Kata. Kata is getrouwd met Tomas en samen hebben zij een dochter, Vala. Vala is een tiener die moeilijk contacten maakt en door haar schoolgenoten ‘het Jezusmeisje’ wordt genoemd. Deze bijnaam dankt zij aan haar activiteiten bij de kerkbeweging.
Wanneer de datum van een schoolfeest nadert, besluit Vala na veel wikken en wege,n voor het eerst naar zo’n feest te gaan. Kata brengt haar dochter weg en dat is de laatste keer dat zij haar dochter zal zien. Vala keert nimmer terug.
“Opeens was ze uitgestapt. Voor ze de deur dichtsloeg, boog ze zich nog even de auto in en bedankte me voor de lift. We gaven elkaar geen kus ten afscheid. We waren niet gewend om elkaar te kussen of aan te raken, behalve met Kerstmis of Nieuwjaar.”
Kata worstelt met de pijnlijke wroeging dat ze haar dochter niet heeft gevraagd waar haar twijfel om naar het feest te gaan, vandaan kwam. Wat speelde zich af in het zorgelijke en verwarde tienerbrein van haar dochter?
Op zoek naar antwoorden stuit Kata op een mysterieuze en vrij gruwelijke briefwisseling tussen haar dochter en een Hongaarse vriend(in). Wat haar eveneens zorgen blijft baren en wat zij niet kan duiden is de bizarre fixatie van Vala jegens het poppenhuis dat ze ooit van haar vader kreeg.
Bragi hanteert een duistere, enigszins afstandelijke schrijfstijl. Hij laat bovendien de feiten lange tijd onduidelijk waardoor de lezer niet weet waar het verhaal heen gaat. Toch ziet hij kans zijn lezers inzicht te geven in de zielenspinsels van een wanhopige moeder die zint op wraak. De gedachtewereld en emoties van zowel Vala als later ook Kata, die naar zware medicatie grijpt, is zwartgallig. Vooral de geestelijke belevingen van Kata schieten van helder en redelijk realistisch door naar bizar, chaotisch en psychotisch. Knap in woorden gevat, maar wel enigszins treurigmakend en verwarrend. Bragi raakt daar de werkelijkheid wat kwijt en daar moet je als lezer wel in mee kunnen gaan.
“Geesten. Als je ze in hun gezicht kijkt, zal je doodstrijd lang en moeilijk zijn, maar goed of slecht. Dan verandert er verder niets en je lot ligt vast. Onthoud dat. Het meisje draaide zich om en liep weg, maar Kata rende achter haar aan en vroeg haar te wachten.”
Bragi bedient zich overigens wel regelmatig van vele fraaie, beeldende synoniemen, zoals deze: “Zijn gezicht was open, als een draaideur die door de wind steeds meer in het rond werd geblazen.” Zijn schrijfstijl is sowieso van hoog niveau en de wijze waarop hij de ik- en wij- vorm afwisselt is goed gedaan maar vergt wel de nodige concentratie van de lezer.
Over de auteur
Steinar Bragi (Reykjavik, 1975) is schrijver van proza en poëzie. De Hooglanden werd genomineerd voor de Nordic Council Literature Prize en betekende zijn internationale doorbraak.
Uitvoering
Xander Uitgevers
ISBN 9789401609869 / 9789401609845
Paperback, 400 pagina’s
Over Hanneke Tinor-Centi
Hanneke Tinor-Centi (1960), eigenaar van HT-C Communicatie en Marketing, literair agent, boekmarketeer en recensent.